Hình cắt mặt cắt là loại cụ thể có nhiều ứng dụng trong đời sống thực. Do đó, nó cũng phải là một chương quan trọng trong chương trình giảng dạy toán và công nghệ. Bài viết dưới đây sẽ giúp các bạn củng cố kiến thức về hình cắt và mặt cắt.
Hình cắt là gì?
Đối với các vật thể có nhiều chi tiết phức tạp bên trong như nhà cửa, thiết kế, công trình phức tạp, nếu chỉ sử dụng phép chiếu thì rất khó thể hiện được toàn bộ vật thể. Chính vì vậy mà hình chiếc cốc ra đời nhằm giúp giải quyết vấn đề nan giải này. Phần cắt được xác định như sau:
Giả sử chúng ta sử dụng một phần tưởng tượng để cắt đối tượng làm đôi, loại bỏ phần nằm giữa người quan sát và phần đó. Nếu con rối chiếu phần còn lại lên mặt phẳng chiếu song song với mặt phẳng cắt thì gọi là tiết diện.
Vì vậy, nói một cách đơn giản hơn, hình cắt là sự thể hiện phần còn lại của vật thể sau khi tưởng tượng cắt phần giữa mặt phẳng cắt và người quan sát.
Mặt cắt là gì?
Theo mặt cắt, chúng tôi muốn nói đến sự biểu diễn nhận được trên mặt phẳng cắt chỉ khi chúng ta tưởng tượng sử dụng mặt phẳng cắt này để cắt đối tượng. Lưu ý mặt được chọn phải vuông góc với chiều dài của vật cắt.
Chế độ xem mặt cắt được sử dụng để biểu diễn hình dạng và cấu trúc của phần tử được cắt, đây là phần tử khó nhất, nếu không nói là không thể biểu diễn trên các khung nhìn.
Ứng dụng của hình cắt và mặt cắt
Mặt cắt và mặt cắt đóng vai trò quan trọng trong thiết kế công trình. Điều này giúp chúng ta hình dung chi tiết hơn về mặt bằng ngôi nhà mà mình định xây. Đây cũng sẽ là cơ sở cho việc lập quy hoạch xây dựng như: chuyển giao vật liệu, thiết kế, chi phí sử dụng cho công trình.
Để thi công thành công chúng ta phải trải qua công đoạn quan trọng nhất cũng là công đoạn đầu tiên đó là lên phương án bản vẽ. Quá trình thiết kế là lúc chúng ta cần sử dụng mặt cắt, mặt cắt để có thể đưa ra bản thiết kế đầy đủ và chi tiết nhất. Thông qua thiết kế, người ta cũng có thể hình dung được phần nào kết cấu của ngôi nhà. Đưa ra bản thiết kế, biết rõ chi tiết số liệu cụ thể giúp chúng ta có kế hoạch điều chỉnh số liệu, mua vật liệu xây dựng theo nguồn tài chính mình có.
Ngoài ra, trong quá trình thi công, thiết kế cũng dễ dàng thi công, hiệu suất thi công cũng nhanh hơn.
Các loại hình cắt và mặt cắt
Hình cắt
Các vết cắt sẽ có các loại sau:
Phần đầy đủ: sử dụng mặt phẳng cắt và được sử dụng để thể hiện các hình dạng bên trong của đối tượng.
Half Cut: Gồm một nửa ảnh ghép với một nửa hình chiếu, đường phân chia là trục đối xứng được vẽ bởi các đường chấm mảnh. Dùng để biểu diễn các đối tượng đối xứng.
Cắt cục bộ: Thể hiện một phần của đối tượng dưới dạng phần cắt, đường viền của phần cắt được vẽ bằng một đường lượn sóng.
Mặt cắt bậc: Được sử dụng nhiều trong các mặt cắt song song. Trên hình biểu diễn, mặt cắt được vẽ một cách liên tục, không thể hiện giao điểm giữa các “bước” của mặt phẳng mặt cắt.
Phần quay: sử dụng một số mặt cắt không song song liên tiếp. Sau khi cắt, các phần và phần được xoay để căn chỉnh với nhau. Trên hình vẽ, mặt cắt được vẽ liên tục, không thể hiện giao điểm giữa các mặt phẳng giao nhau.
Mặt cắt
Phần xoắn: Vẽ bên phải trên hình chiếu tương ứng, đường viền của phần, phần xoắn được vẽ bằng những nét mảnh, liền nét. Phần tích chập thường được sử dụng để thể hiện trực quan các hình dạng đơn giản. Phần tích chập nằm ở mức của mặt phẳng phần, được sử dụng khi đường viền của phần đơn giản. Đối với những hình dạng đơn giản, không quá phức tạp thì việc sử dụng phần tích chập được ưu tiên hàng đầu, vì chúng đơn giản, đáp ứng đầy đủ nhu cầu kiểm tra và có thể giúp người dùng xem hình ảnh một cách rõ ràng. Thiết kế và vận hành cũng khá đơn giản.
Cắt riêng: vẽ bên ngoài chế độ xem tương ứng, các đường xung quanh vết cắt được vẽ bằng các đường liền nét. Biểu diễn của phần rời rạc được vẽ gần với hình chiếu. Phần rời rạc được liên kết với hình chiếu bằng một đường chấm mảnh. Không giống như các phần tích chập, các phần rời rạc thường được sử dụng khi các đường viền của phần phức tạp. Đối với những phần có đường nét phức tạp và việc sử dụng phần tích chập không thể giúp chúng ta hình dung được các chi tiết của bản vẽ thì việc lựa chọn sử dụng các phần riêng biệt là giải pháp tối ưu. Việc sử dụng các phần riêng biệt giúp dễ dàng xem chi tiết các thiết kế phức tạp hoặc thiết kế quá nhiều chi tiết.
Một số bài tập thực hành:
Câu 1: Phân biệt các loại hình
Trả lời:
– Mặt cắt hoàn chỉnh: sử dụng mặt phẳng mặt cắt và dùng để biểu diễn hình dạng bên trong của đối tượng.
– Half-cut: Gồm một nửa cắt dán với một nửa hình chiếu, đường phân giới là trục đối xứng được vẽ bởi những đường chấm mảnh. Dùng để biểu diễn các đối tượng đối xứng.
– Local clipping: Biểu diễn một phần của đối tượng dưới dạng một phần, đường viền của phần đó được vẽ bằng đường lượn sóng.
| Tiêu chuẩn | Cắt hoàn chỉnh | Hình ảnh bị cắt một nửa | Cắt cục bộ |
| Thành phần | Sử dụng một kế hoạch cắt. | Được tạo thành một nửa là ảnh ghép và một nửa là hình chiếu, đường phân giới là trục đối xứng được vẽ bởi một đường chấm nhỏ. | Ở dạng hình cắt và đường cắt được vẽ bằng đường lượn sóng. |
| Triển lãm đồ vật | Biểu thị hình dạng bên trong của một vật thể. | Biểu diễn vật đối xứng. | Hiển thị một phần của đối tượng |
Câu 2: Thế nào là mặt phẳng cắt, hình cắt, mặt cắt.
– Mặt phẳng cắt là mặt phẳng song song với mặt phẳng chiếu, đi qua tâm của vật, chia vật thành 2 phần.
– Hình vẽ đường nét của vật nằm trên mặt phẳng cắt gọi là tiết diện.
– Hình thể hiện mặt cắt và đường viền của vật thể sau mặt phẳng cắt gọi là mặt cắt.
Câu 3: Hình cắt và mặt cắt dùng để làm gì?
Các phần và các phần được sử dụng để thể hiện hình dạng và cấu trúc bên trong của một đối tượng. Đối với đồ vật có nhiều phần rỗng bên trong, nếu không sử dụng tiết diện, mặt cắt thì hình có nhiều nét đứt, khiến hình vẽ không rõ ràng, sáng sủa.
Câu hỏi 4: Sự khác biệt giữa phần tích chập và phần tách biệt là gì?
– Phần xoắn được vẽ ở bên phải trên hình chiếu tương ứng, đường viền của phần được vẽ bằng một nét liền mảnh. Trong khi phần riêng biệt được vẽ bên ngoài chế độ xem tương ứng, đường viền của phần được vẽ bằng một đường liền nét liên tục.
– Phần tích chập dùng để biểu diễn các đối tượng có hình dạng đơn giản. Phần tách biệt được vẽ sát với hình chiếu và được liên kết với hình chiếu bằng những đường chấm mảnh.
Câu 5: So sánh mặt cắt rời và mặt cắt chập qua 3 đặc điểm (vị trí vẽ, nét vẽ của đường bao và ứng dụng)?
| Tiêu chuẩn | Mặt cắt ngang | phần riêng biệt |
| vị trí vẽ | Vẽ ngay trên hình chiếu tương ứng | Vẽ bên ngoài hình chiếu |
| Phác thảo của phác thảo | Cái nhìn liền mạch | Cái nhìn táo bạo. Liên kết với hình chiếu bằng những đường chấm mảnh. |
| Ứng dụng | Biểu diễn một phần có hình dạng đơn giản | Biểu diễn các phần có hình dạng phức tạp |
Câu 6: Hình cắt kết hợp với hình chiếu là gì?
Trục đối xứng là đường phân chia giữa hình chiếu và mặt cắt. Chế độ xem phần thường được đặt ở phía bên phải của trục và chế độ xem được đặt ở phía bên trái. Hai hình ảnh này kết hợp lại sẽ tạo thành một hình ảnh đại diện.
Câu 7: Để hạn chế một phần cắt cục bộ chúng ta sử dụng:
A. Đường nét mượt mà
B. Đường liền nét và đậm
C. Đường lượn sóng
D. Đường chéo
Câu 8: Đường cắt là gì?
A. Hình vẽ thể hiện các đường nét của cơ thể nằm trên mặt phẳng cắt.
B. Hình vẽ thể hiện đường viền của vật thể ở phía trước mặt phẳng cắt.
C. Hình vẽ thể hiện mặt cắt và đường viền của vật thể ở phía trước mặt phẳng cắt.
D. Hình vẽ thể hiện mặt cắt và đường bao của vật thể sau mặt cắt.
Câu 9: Mặt cắt ngang được biểu thị bằng:
A. Con đường ẩn giấu
B. Đường chấm mảnh
C. Đường lượn sóng
D. Đường gạch
Câu 10: Phần tổng là gì?
Phần này là phần dọc, phần phẳng hoặc phần đơn giản. Đây là hình cắt để hiển thị toàn bộ phần bên trong của đối tượng trực tiếp trên mặt phẳng chiếu cơ sở.
